Κρητική και Κυπριακή μουσική. Μουσικές της Μεσογείου, νησιώτικες μουσικές. Ηχοχρώματα τόπων με παρόμοιες, αν όχι αντίστοιχες, ιστορικές αναφορές. Πόσο “κοντά” θεωρείτε ότι βρίσκονται τα δύο αυτά ιδιώματα;
Αρκετά έως πολύ κοντά θα έλεγα, αν αναλογισθεί κανείς κατ’ αρχήν την κουλτούρα των ανθρώπων των δύο νησιών, Κρήτης και Κύπρου, τον γεωγραφικό τόπο, τις κλιματολογικές συνθήκες, το γλωσσικό ιδίωμα, τις επιρροές από τους κάθε λογής κατακτητές που πέρασαν και άφησαν τα πολιτισμικά τους «σημάδια», αλλά τελικά την εξέλιξη του ελληνισμού στην λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου και την αλληλεπίδρασή της με τους άλλους πολιτισμούς της ευρύτερης περιοχής. Έτσι θα έλεγα ότι έχουμε δύο «Μεγαλόνησους» που θα ήταν αφύσικο λόγω μιας σχεδόν κοινής πορείας να μην έχουν ομοιότητες είτε στη Μουσική, είτε στο Λόγο, παρόλο που εκ πρώτης όψεως διατηρούν την ξεχωριστή ταυτότητά τους και μαγεύουν με τις ιδιόμορφες διαφορές τους. Στην Κρήτη η «ζυγιά» των παραδοσιακών οργάνων όπως την ονομάζουμε, είναι η Λύρα και το Λαούτο, ή το Βιολί με το Λαούτο, η οποία παραμένει ακόμα ενεργή στις δυτικές και ανατολικές επαρχίες της Κρήτης. Έπειτα υπάρχει το πνευστό «Θιαμπόλι» (φλογέρα με ράμφος) και το νταουλάκι της ανατολικής Κρήτης, τα οποία έχουν μια θαυμαστή αντιστοιχία με το κυπριακό «πιθκιαύλι» και την «ταμπουτζιά». Τις χαρακτηριστικές ομοιότητες των δύο μουσικών ιδιωμάτων συμπληρώνουν οι «σκοποί», μια σειρά ποικιλόμορφων μελωδιών, αυτό που εδώ στην Κύπρο αποκαλείτε «φωνές».
Στην κυπριακή παράδοση το λαούτο συνοδεύεται από βιολί, ενώ στην Κρήτη από τη λύρα. Εντοπίζετε διαφορές μεταξύ κυπριακού και κρητικού λαούτου, είτε ως προς το γενικότερο πλαίσιο που συνοδεύει κάθε όργανο, είτε σχετικές με την τεχνική παιξίματος ή την κατασκευή τους;
Παρόλο που έχουμε κι εμείς στην Κρήτη ζυγιά Βιολί με Λαούτο, εντοπίζονται κάποιες ελάχιστες διαφοροποιήσεις στον τρόπο κουρδίσματος, καθώς και στις τεχνικές του Λαούτου που συνηθίζονται στα δύο νησιά. Παλαιότερα βέβαια πιστεύω πως ο τρόπος παιξίματος ήταν κατά βάση κοινός, τόσο ως προς τον συνοδευτικό του ρόλο στη «ζυγιά», όσο και ως προς τη μελωδική γραμμή που ακολουθούσε σε πολλές περιπτώσεις μέσα στο ίδιο κομμάτι. - Το περσινό εργαστήρι ασχολήθηκε αποκλειστικά με το λαούτο. Φέτος εμπλουτίζεται με περισσότερα όργανα: τη λύρα, το μαντολίνο, τον ταμπουρά, το βιολί, την κιθάρα.
Με ποιό σκεπτικό εντάξατε επιπλέον όργανα στο εργαστήρι; Τα όργανα αυτά λειτουργούν περισσότερο συμπληρωματικά του βασικού δυαδικού σχήματος λαούτου-λύρας; Δικαίως τα τελευταία θεωρούνται σημείο αναφοράς της κρητικής μουσικής;
Όργανα σαν την Κιθάρα είναι καθαρά συνοδευτικά στην μουσική μας, αλλά όλα τα υπόλοιπα έχουν και σολιστικό ρόλο. Το σκεπτικό είναι απλό: το εργαστήρι έχει ως στόχο, ανεξάρτητα από το παραδοσιακό όργανο που παίζει ο κάθε συμμετέχοντας, να φέρει τον μουσικό σε επαφή με το ξεχωριστό αυτό χρώμα του κρητικού μουσικού ιδιώματος, και όχι μόνο να διδαχτεί μια μελωδία ή μια τεχνική σχετική με τα όργανα αναφοράς (Λύρα και Λαούτο). Έχουμε ως αφετηρία μας την τεχνική και το ρεπερτόριο, που είναι ασφαλώς απαραίτητα, και φτάνουμε κατόπιν σε βαθύτερα σημεία που έχουν να κάνουν με την κατανόηση του τρόπου έκφρασης που διαμορφώνει αυτό τον ξεχωριστό ιδιωματικό χαρακτήρα. Δεν υπάρχουν επομένως «αποκλεισμοί» οργάνων και όλοι μπορούν να παρακολουθήσουν και να ανακαλύψουν με τον τρόπο τους τα «μυστικά» της κρητικής παραδοσιακής μουσικής. Έχει επικρατήσει να θεωρούμε τη Λύρα και το Λαούτο όργανα αναφοράς του εν λόγω μουσικού είδους, γεγονός που θεωρώ κάπως άδικο αν αναλογισθεί κανείς τον πλούτο των μελωδιών που ακόμη παίζονται στην Κρήτη από ζυγιές Βιολιού και Λαούτου.
Έχετε πραγματοποιήσει αντίστοιχο εργαστήρι σε χώρες εκτός Ελλάδος; Θεωρείτε πως υπάρχει ή έχετε εντοπίσει οποιαδήποτε δυσκολία ή ιδιαιτερότητα αντίληψης εκ μέρους κάποιου συμμετέχοντα με νοοτροπία μουσική μακριά από τη δική μας την ελληνική, τη μεσογειακή να κατανοήσει -και κατ’ επέκταση να αγαπήσει- το ηχόχρωμα της Κρήτης;
Έχουμε πραγματοποιήσει πολλά εργαστήρια στο εξωτερικό με θαυμαστή προσέλευση και επιτυχία. Βασικός άξονάς τους ήταν η κατανόηση της Κρητικής μουσικής στην ολότητά της, λόγω του ότι πολλοί μουσικοί χρησιμοποιούσαν τα όργανα της τοπικής τους παράδοσης για να συμμετάσχουν στα εργαστήρια. Θεωρώ πως κάθε άνθρωπος που έχει σαν βάση την αγάπη του για την μουσική του τόπου του και των μουσικών οργάνων που την πρεσβεύουν, είτε παίζει Κέλτικο παραδοσιακό Βιολί, είτε αράβικο Ούτι, νιώθει απεριόριστη χαρά ερχόμενος σε επαφή με ξένες γι’ αυτόν μουσικές παραδόσεις. Οι μουσικοί σε τέτοιου είδους εργαστήρια γίνονται μέλη μιας ευρύτερης ομάδας που μοιράζεται κοινές χαρές και κοινές πανάρχαιες αξίες.
Ο Ζαχαρίας Σπυριδάκης και ο Γιώργος Ξυλούρης θα διδάξουν το εργαστήρι με τίτλο "Κρητική Μουσική".
Περισσότερες πληροφορίες για το Μουσικό Χωριό Φέγγαρος 2015 εδώ
----------------------
Διάρκεια Εργαστηρίων:
Περίπου 30 ώρες, πρωϊνές και απογευματινές συναντήσεις.
Κόστος Συμμετοχής:
€170 -
περιλαμβάνει πρόσκληση στο Φεστιβάλ Φέγγαρος 2015.
€200 - περιλαμβάνει 5 μεσημεριανά γεύματα και πρόσκληση στο Φεστιβάλ Φέγγαρος 2015.
Διαμονή:
- Δωρεάν ελεύθερος κατασκηνωτικός χώρος (με ντους και τουαλέτες)
- Αγροτουριστικά καταλύματα προς ενοικίαση
Πληρωμή:
- Τραπεζικό Έμβασμα
- Διαδυκτιακά εδώ (ισχύει επιπλέον χρέωση για έξοδα Paypal)
- Μετρητά/Επιταγή στο γραφείο της Λουβάνα Δίσκοι, Λευκωσία
Περισσότερες Πληροφορίες/Εγγραφές: (+357) 99735225 | Συχνές Ερωτήσεις |
FB Page
info@louvana.com.cy
